Türkiye’de mecliste görev yapan kadın milletvekili oranı 2022 yılı itibarıyla yüzde 17,3 olarak kaydedilirken, tüm dünyada ülkeyi temsil eden kadın büyükelçilerin oranı yüzde 27,2’ye ulaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu, “İstatistikli Kadınlar 2022” araştırmasının sonuçlarını açıkladı.
Buna göre, yüksekokul ve fakülte, yüksek lisans ve doktora derecelerinden mezun olan 25 yaş ve üstü nüfusun oranı 2008’de yüzde 9,8, 2021’de yüzde 23 oldu. 2008 yılında yükseköğretimden mezun olanların oranı yüzde 7,6 ve erkeklerin oranı yüzde 12,1 iken, 2021 yılında bu oran kadınlarda yüzde 20,9, erkeklerde yüzde 25,1 olarak belirlendi.
Yükseköğrenim mezunu kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 67,6’dır.
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre 2021 yılında 15 yaş ve üstü için işgücüne katılma oranı %51,4 olarak hesaplandı. Bu oran kadınlarda yüzde 32,8, erkeklerde yüzde 70,3 oldu.
Eğitim düzeyine göre işgücüne katılma oranı incelendiğinde, kadınların eğitim düzeyi yükseldikçe işgücüne katılma oranlarının arttığı görülmektedir. Okuma yazma bilmeyen kadınların işgücüne katılma oranı yüzde 12,8 iken, lise altı eğitimli kadınlarda yüzde 25,3, lise mezunu kadınlarda yüzde 32,5, mesleki veya teknik lise mezunu kadınlarda yüzde 38,5, yükseköğretim mezunu kadınlarda ise yüzde 38,5. yüzde 67,6’dır. geçti.
Kadınların istihdam oranı erkeklerin yarısından az
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre 2021 yılında 15 yaş ve üzeri istihdam edilenlerin oranı yüzde 45,2 oldu. Bu oran kadınlarda yüzde 28, erkeklerde ise yüzde 62,8 oldu.
En yüksek istihdam oranı yüzde 52 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli), en düşük istihdam oranı ise yüzde 29,9 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgelerinde oldu.
En yüksek kadın istihdam oranı ise yüzde 36,8 ile TR90 (Trabzon, Ordu, Giresun, Rize, Artvin, Gümüşhane) bölgesinde oldu. Bu bölgeyi yüzde 35,6 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) ve yüzde 33,8 ile TR83 (Samsun, Tokat, Çorum, Amasya) izledi.
En düşük kadın istihdam oranı yüzde 14,5 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde görülürken, bunu yüzde 15,9 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) ve TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izledi.
En yüksek erkek istihdam oranı yüzde 70 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde hesaplandı. Bu bölgeyi yüzde 67,2 ile TRC1 (Gaziantep, Adıyaman, Kilis) ve yüzde 67,1 ile TR52 (Konya, Karaman) izledi.
En düşük erkek istihdam oranı ise yüzde 46,7 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde oldu. Bu bölgeyi yüzde 54,2 ile TRC2 (Şanlıurfa, Diyarbakır) ve TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) izledi.
İstihdamda yarı zamanlı çalışan kadınların oranı yüzde 16,4 oldu
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre istihdamda yarı zamanlı çalışanların oranı 2021’de yüzde 9,9 oldu. Bu oran kadınlarda yüzde 16,4, erkeklerde yüzde 7 olarak kaydedildi.
Hanesinde 3 yaş altı çocuğu bulunan 25-49 yaş grubundaki bireylerin istihdam oranı 2014’te yüzde 59,8 iken 2021’de yüzde 58,9 oldu. Hanelerinde 3 yaş altı çocuk bulunan 25-49 yaş grubundakilerin oranı yüzde 26,1, erkeklerin istihdam oranı ise yüzde 89,1 oldu.
Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2022 yılında çalışanların yüzde 63,2’si işe gidip gelmek için harcanan zamandan memnundu. Bu oran kadın çalışanlarda %67,5, erkek çalışanlarda ise %61,5 oldu.
Artan kadın yönetici sayısı
Dışişleri Bakanlığı verilerine göre 2011 yılında yüzde 11,9 olan kadın büyükelçi oranı 2022’de yüzde 27,2’ye yükseldi. 2011’de yüzde 88,1 olan erkek büyükelçi oranı 2022’de yüzde 72,8’e geriledi. .
TBMM verilerine göre 2022 yılsonu itibarıyla 579 milletvekili arasından kadın milletvekili sayısı 100, erkek milletvekili sayısı ise 479 oldu. 2007’de yüzde 9,1 olan kadın milletvekili oranı 2022’de yüzde 17,3’e çıktı.
Yükseköğretim istatistiklerine göre yükseköğretimde misyon sahibi kadın profesör oranı 2010-2011 eğitim-öğretim yılında yüzde 27,6 iken, 2021-2022 eğitim-öğretim yılında yüzde 33,2 oldu. 2021-2022 eğitim-öğretim yılında doçent kadrosunda çalışan kadın oranı %40,2 iken, öğretim kadrosu takımında çalışan kadın oranı %50,8 olarak kaydedildi.
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre şirketlerde üst ve orta düzey yönetici pozisyonlarındaki kadın oranı 2021’de yüzde 20,7 iken 2012’de yüzde 14,4 oldu.
Kadın emeğine değer veriliyor
Aile Yapısı Araştırması sonuçlarına göre, bireylerin 2021 yılında kadın çalışmasına ilişkin algıları incelendiğinde, kadınların çalışmasını ve sosyal hayata katkı sağlamasını pahalı bulanların oranı yüzde 82,6 olurken, bu oran Türkiye’ye göre yüzde 85,6 oldu. kadınlara ve erkeklere göre yüzde 79,5. .
Evlilik istatistiklerine göre 2022 yılında resmi nikah yapan kadınların ortalama evlenme yaşı 25,6 iken erkeklerin ortalama evlenme yaşı 28,2. İlk evlenme yaşı ortalamasının en yüksek olduğu il ise kadınlarda 29,7, erkeklerde 32,3 ile Tunceli oldu. İlk evlenme yaşı ortalamasının en düşük olduğu il ise kadınlarda 22,7 ile Ağrı, erkeklerde 26,2 ile Şanlıurfa oldu.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi sonuçlarına göre resmi nikahlarda eşler arasındaki eğitim farkı incelendiğinde 2021 yılında kadınların yüzde 39,4’ünün kendilerinden yüksek eğitimli erkeklerle evli olduğu görüldü. Eşinden daha yüksek eğitimli kadınların oranı yüzde 15,9, aynı eğitim düzeyine sahip eşlerin oranı ise yüzde 42,8 oldu.
Boşanma istatistiklerine göre 2022 yılında kesinleşen boşanma davaları sonucunda çocukların velayeti çoğunlukla anneye verildi. Annenin velayetine verilen çocukların oranı yüzde 75,7 olurken, velayete babanın verdiği çocukların oranı yüzde 24,3 oldu.
Ev işlerinin çoğunu kadınlar yapardı.
Aile Yapısı Araştırması sonuçlarına göre 2021 yılında hanedeki konut işlerinin büyük çoğunluğu incelendiğinde, konutun badana/boya dışındaki tüm işleri çoğunlukla bir hane üyesi tarafından üstlenilmektedir.
Hane halkının yaptığı ev işleri cinsiyete göre incelendiğinde, ev işlerini en çok kadınların üstlendiği görülmektedir. Kadınlar yüzde 94,4 ile çocuk bakımı, yüzde 85,6 ile çamaşır ve bulaşık (makineyle bile) yıkama, yüzde 85,4 ile yemek yapma, evin günlük temizlik ve temizlik işlerini üstlendi. Erkekler en çok yüzde 74,1 ile aylık fatura ödeme, yüzde 65,2 ile küçük bakım, onarım ve onarım işlerini gerçekleştiriyor.
İnternetten alışveriş yapan kadınların oranı %42,7
Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre 2022 yılında 16-74 yaş arası bireylerin internet kullanım oranı %85 olarak gerçekleşti. Bu oran kadınlarda yüzde 80,9 iken erkeklerde yüzde 89,1 oldu.
Araştırmanın sonuçlarına göre, 2021 Nisan-2022 Mart aylarını kapsayan 12 aylık dönemde kişisel kullanımı için mal veya hizmet siparişi veren veya satın alan 16-74 yaş grubundaki bireylerin oranı yüzde 46,2 oldu. Cinsiyete göre internet üzerinden mal veya hizmet sipariş etme veya satın alma oranı kadınlarda yüzde 42,7 iken, erkeklerde yüzde 49,7 oldu.
Kadınların yüzde 30,4’ü geceleri güvensiz hissediyor
Hayat Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2022’de mahallesinde gece tek başına yürürken kendini güvensiz hissedenlerin oranı yüzde 21,8 iken bu oran kadınlarda yüzde 30,4, erkeklerde yüzde 13 oldu. Kadınların %51,1’i ve erkeklerin %71,9’u bulundukları ortamda kendilerini güvende hissediyor.
2022’de evde tek başına otururken kendini güvensiz hissedenlerin oranı yüzde 5 iken bu oran kadınlarda yüzde 6,8, erkeklerde yüzde 3,2 olarak hesaplanıyor. Kadınların yüzde 80,5’i ve erkeklerin yüzde 88,2’si evde tek başlarına otururken kendilerini imanda hissettiklerini bildirdi.
(Bitti)
